Ülkemizde meydana gelen depremin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi için ek motorlu taşıtlar vergisi alınmasına ilişkin 7456 sayılı Ek  Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Hakkında Kanun 15.07.2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Akabinde, 28 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan  Ek Motorlu Taşıtlar Vergisine İlişkin Genel Tebliğ ile ek motorlu taşıtlar vergisi (“Ek MTV”) uygulamasına ilişkin detaylar kesinleşmiştir.

Buna göre, yılda iki kez Ocak ve Temmuz ayında iki taksit halinde ödenen motorlu taşıtlar vergisinin, 2023 yılına mahsus olarak çift olarak ödenmesi kararlaştırılmıştır.

Ek MTV, araç sahiplerinin 2023 yılında ödeyecekleri motorlu taşıtlar vergisi kadar olacak ve mükelleflerden sadece bir defa, 2023 yılına mahsus olacak şekilde alınacaktır.

1. Ek MTV’nin Mükellefleri

1.1. Ek MTV’nin mükellefi; 7456 sayılı Kanunun yayımlandığı ve yürürlüğe girdiği 15.07.2023 tarihinde motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olarak kayıtlı olanlar ile 15.07.2023’ten 31.12.2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.  Dolayısıyla, Kanunun yayımı tarihinde (15.07.2023) ilgili vergi dairesinde motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar Ek MTV’nin mükellefi olacaktır.

1.2. 15.07.2023’te sicile kayıt ve tescilli bulunan otomobil, otobüs, kamyon, kamyonet, uçak ve helikopterler dahil tüm taşıtlar ile 31.12.2023 tarihine kadar sicile kayıt ve tescil edilecek olan tüm taşıtlar, ek MTV kapsamında olacaktır.

2. Ek MTV’den Muaf Olanlar

2.1. Motorlu Taşıtlar Kanunu’nun 4. maddesinde yer alan istisnalar, Ek MTV için de uygulanmaya devam edecek. Bunun yanı sıra, meydana gelen deprem nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa, Elazığ illerinde ve Sivas ilinin Gürün ilçesinde;

2.1.1. Deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar,

2.1.2. Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hâle gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,

2.1.3. Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar,

2.1.4. Deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar Ek MTV’den muaf olacaktır. 

Örnek 1: 06.02.2023 tarihinde meydana gelen depremlerde bu tarih itibarıyla (A) adına Gaziantep ilinde kayıt ve tescilli olup, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla (A) adına kayıt ve tescili devam eden taşıt, deprem tarihi itibarıyla mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde kayıt ve tescilli olması nedeniyle Ek MTV’den istisna olacaktır.

Örnek 2: 06.02.2023 tarihli depremler nedeniyle Malatya ilinde yıkılan binanın maliki (A) adına kayıt ve tescilli taşıtlar Ek MTV’den istisna olacaktır.

Örnek 3: (A) adına Ankara ilinde kayıt ve tescilli olup, depremlerin meydana geldiği 06.02.2023 tarihinde Adıyaman ilinde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıt Ek MTV’den istisna olacaktır.

3. Ek MTV’nin Ödenmesi

3.1. Bu Kanunun yayımlandığı tarihte sicile tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin Ek MTV, birinci taksiti Ağustos ayının sonuna kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte ödenecektir.

3.2. 2023 yılının son altı aylık dönemi içerisinde ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin yıllık motorlu taşıtlar vergisi ikinci altı aylık döneme ilişkin olduğundan, bu taşıtların Ek MTV’si de altı aylık döneme isabet eden motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacak ve bu taşıtlara yükletilen motorlu taşıtlar vergisi ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenecektir.

Örnek 1: (A), yıllık motorlu taşıtlar vergisi tutarı 1.626 TL olan adına kayıt ve tescilli otomobilini 03.07.2023 tarihinde (B)’ye satmıştır. Kanunun yayım ve yürürlük tarihi itibarıyla bu taşıt (B) adına kayıt ve tescilli olduğundan, söz konusu taşıta yıllık olarak tahakkuk ettirilen 1.626 TL’nin tamamı kadar Ek MTV (B) adına tahakkuk edecektir. Bu verginin ilk taksitinin Ağustos ayı sonuna kadar, ikinci taksitinin ise Kasım ayı sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir.

Örnek 2: 09.09.2023 tarihinde ilk defa (A) adına kayıt ve tescil edilmiş otomobil cinsi taşıta 2023 yılının ikinci altı aylık dönemine isabet eden 1.272,5 TL tutarında motorlu taşıtlar vergisi tahakkuk ettirilmiştir. Bu durumda, (A) adına bu tutar kadar (1.272,5 TL) Ek MTV tahakkuk ettirilecek olup, bu vergi motorlu taşıtlar vergisiyle birlikte peşin olarak ödenecektir.

4. Ek MTV’si Ödenmeyen Taşıtlara Getirilen Kısıtlamalar

4.1. Bu düzenleme ile Ek MTV’si ödenmemiş taşıtlara araç muayenesi yapılamayacaktır. Ek MTV’si ödenmeyen araçlar; trafikten çekilemeyecek, hurdaya çıkarılamayacak ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemi yapılamayacaktır.

4.2. Ek MTV ödemekle mükellef olan taşıtların her türlü satış veya devir işlemleri yapılmadan önce Ek MTV’nin tamamının ödenmesi gerekecektir. Kanunun yürürlüğe girdiği 15.07.2023’ten önce yapılan devir işlemleri için aracı alan, sonrasında yapılan satışlar için aracı satan sorumlu olacak.

Örnek 1: (A), adına kayıt ve tescilli otomobilini 15.05.2023 tarihinde (B)’ye devretmiştir. Bu durumda, 7456 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte adına kayıt ve tescilli taşıtı bulunan (B) Ek MTV’nin mükellefi olacaktır.

Örnek 2: (C), adına kayıt ve tescilli otomobilini 21.08.2023 tarihinde (D)’ye devretmiştir. Bu durumda, devir işlemi Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapıldığından (D) Ek MTV’nin mükellefi olmayacaktır.

5. Sonuç

5.1. 7456 sayılı Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ve Bazı Kanunlarda Değişiklik HakkındaKanun motorlu taşıtların vergilendirilmesine ilişkin önemli düzenlemeler içermektedir. Bu düzenlemeye göre, Kanunun yayımlandığı tarihte zaten motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ve 15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren kayıt ve tescil edilen yeni taşıtlar, Ek MTV’nin mükellefi olarak kabul edilmektedir.

5.2. Ayrıca, deprem nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen bazı bölgelerde yer alan taşıtlar, deprem kaynaklı muafiyetlerden yararlanarak Ek MTV’ye tabi olmayacaklardır.

5.3. Ek MTV’nin ödeme süreci iki taksit halinde yapılmaktadır. Sicile kayıtlı taşıtlar için birinci taksit Ağustos ayının sonuna, ikinci taksit ise Kasım ayının sonuna kadar ödenmelidir. Yeni kayıt ve tescil edilecek taşıtların Ek MTV’si ise motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar olacak ve bu tutar, peşin olarak ödenecektir.

5.4. Taşıt satış veya devir işlemleri öncesinde Ek MTV’nin tamamının ödenmesi zorunludur.

5.5. Ek MTV’si ödenmeyen taşıtların araç muayenesinin yapılamaması, trafikten çekilememesi, hurdaya çıkarılamaması ve yurt dışına çıkarma işlemi yapılamaması gibi çeşitli kısıtlamalara tabi tutulması, düzenlemenin caydırıcılığını artırmayı hedeflemektedir.