Otomatik Bes Uygulaması Zorunlu Bes Uygulamasına Dönüşecek Mi?

Kasım 28, 2018

Çalışanların İşverenleri Aracılığıyla Otomatik Olarak Emeklilik Planına Dahil Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik(“Yönetmelik”) ile 1.1.2017 tarihinden itibaren “Otomatik Bireysel Emeklilik Sistemi” uygulanmaya başlanmıştır. Buna göre, işçiler işverenler tarafından otomatik olarak BES’ne dahil edilmektedirler ancak cayma hakkını kullanmaları durumunda, sistemden ayrılabilmektedirler.Yeni açıklanan, 2019-2021yıllarını kapsayan üç yıllık Yeni Ekonomi Programı uyarınca, uygulanmakta olan “otomatik bes” uygulamasının “zorunlu” hale getirilmesi öngörülmektedir. Yeni düzenleme hayata geçerse, çalışanların en az 3 yıl bireysel emeklilik sisteminden ayrılmaları mümkün olmayacaktır.Otomatik BES – Mevcut SistemÇalışanlar, ayrıca bir işleme gerek kalmaksızın işverenleri aracılığıyla otomatik olarak bireysel emeklilik planına dahil edilmektedir.Türk vatandaşı ya da mavi kart sahipleri,45 yaşını doldurmamış,4/a (SSK’ya bağlı) ve 4/c (Emekli Sandığı’na bağlı) maddelerine göre mevcut çalışanlar ve işe yeni başlayançalışanlar, eğer bağlı oldukları işveren aşağıdaki çalışan sayısına sahipse bireysel emeklilik planına otomatik olarak dahil edilmektedir:Çalışan sayısı bin ve üzerinde olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2017tarihinden itibaren,Çalışan sayısı ikiyüzelli ve üzerinde ancak binden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/4/2017tarihinden itibaren,Çalışan sayısı yüz ve üzerinde ancak ikiyüzellliden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/7/2017tarihinden itibaren,Çalışan sayısı elli ve üzerinde ancak yüzden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2018tarihinden itibaren,Çalışan sayısı on ve üzerinde ancak elliden az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/7/2018tarihinden itibaren,Çalışan sayısı beşve üzerinde ancak ondan az olan bir işverene bağlı olarak çalışanlar 1/1/2019tarihinden itibaren.Birden fazla işyeri olan işverenler için tüm işyerlerindeki çalışanların toplamı göz önünde bulundurulmaktadır.2017 takvim yılı başı itibariyle bir defa kapsama alınan işverenin çalışan sayısında, kapsama alınma tarihini müteakip gerçekleşen azalmalar dikkate alınmamaktadır.Çalışanların ücretinden işveren tarafından kesilecek çalışan katkı payı tutarı, prime esas kazancın ya da emeklilik keseneğine esas aylığın %3’ü oranında hesaplanmaktadır. Hesaplanan çalışan katkı payı tutarı, işveren tarafından çalışanın ücretinden kesilerek ilgili emeklilik şirketine aktarılmaktadır.Otomatik BES – Zorunlu BES AyrımıHalen uygulanan otomatik bireysel emeklilik sisteminde, çalışanların cayma hakkıbulunmaktadır. Buna göre, işçinin ücretinden kesilmek suretiyle yapılan ilk katkı payı ödemesi şirket hesaplarına intikal ettiğinde, şirket işçiye otomatik sisteme dahil ediğini bildirir. İşçi, bu bildirimi müteakip 2 ay içinde cayma hakkını kullanarak sistemden çıkabilir. Bir diğer söylemle işçinin sistemde kalıp kalmaması “gönüllülük” esasına tabidir.Ancak, 2019-2021 yıllarını kapsayan Yeni Ekonomi Programında öngörülen düzenlemenin yasal dayanağa kavuşarak yürürlüğe girmesi halinde, çalışanlar işverenleri tarafından BES’ne dahil edilecek ancak 3 yıl boyunca sistemden çıkmayacaklar, en az 3 yıl boyunca ücretlerinden yapılacak aylık kesintiler bireysel emeklilik şirketlerine aktarılacaktır.